Hanna Gill-Piątek, Henryka Krzywonos "Bieda. Przewodnik dla dzieci"

Ania marzy o tym, by mieszkać w pięknym pałacu otoczonym ogrodem i drzewami. Chciałaby mieć mnóstwo zwierząt, największy telewizor i wszystkie konsole, jakie się w ogóle pojawiły. W marzeniach jej tato jest prezydentem, a mama jest najładniejsza na świecie. Ale tak naprawdę Ania mieszka w jednym pokoju u babci wraz ze swoim rodzeństwem- Agnieszką i Mateuszem, mamy wiecznie nie ma, bo pracuje, by jako tako związać koniec z końcem.

Rok 2010 został ogłoszony przez Unię Europejską Rokiem Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym.  Każdy kraj należący do Unii miał się w tym roku skupić nie tylko na programach walki z biedą, ale również przeprowadzać badania środowiskowe po to, by lepiej poznać, a co za tym idzie- zrozumieć, świat ludzi ubogich. Bieda nie jest tematem wdzięcznym, jak więc o nim rozmawiać z dzieckiem? Jak małemu człowieczkowi wytłumaczyć, że nie wszyscy jego rówieśnicy mają w domu ciepła wodę, nie jeżdżą na wakacje za granicę, a czasami nawet nie mają co na siebie włożyć, a wszystkie ubrania noszą po starszym rodzeństwie- o ile takowe posiadają. Hanna Gill-Piątek i Henryka Krzywonos znalazły pewien sposób. W ramach projektu „Oczy szeroko otwarte” realizowanego przez Świetlicę Krytyki Politycznej w Cieszynie wraz z całą masą innych osób (m.in. Anną Plutą, która jest autorką ilustracji do książki) wydały nakładem Wydawnictwa Krytyki Politycznej mini-przewodnik po biedzie. I choć książeczka kierowana jest do najmłodszych, to niejeden starszy czytelnik mógłby w niej znaleźć kilka ciekawostek dla siebie.

Narratorką jest Ania, która opowiada o swoich kolegach i koleżankach oraz o rodzinie. Czasami bohaterka zamienia się w ekspertkę od biedy i opisuje aktualne statystyki, ale mówi również o tym, że bycie biednym wiąże się nie tylko z brakiem pieniędzy do zaspokojenia podstawowych potrzeb, ale są to również uczucia wstydu, złości i poniżenia, bo nie mamy tego, co mają inni. Dziewczynka wyjaśnia w prostych słowach czym jest bieda, skąd się wzięła, jaki jej obraz mają dorośli i w jakich stereotypach to zjawisko jest zamykane. To jest pierwsza część książki. Druga należy już do Henryki Krzywonos- współautorki przewodnika. Pani Henryka opowiada w niej swoje historie z dzieciństwa, gdy jej rodzinie nie wiodło się najlepiej. Opisuje swoje rozczarowania, gdy udało jej się zaoszczędzić dwa złote i czekała trzy miesiące na odpust, by kupić los na loterii, tak jak to robiły inne dzieciaki, i nic nie wygrała.

„Bieda. Przewodnik dla dzieci” to książeczka, która nie tylko może pomóc rodzicom wytłumaczyć swoim pociechom, czym jest bieda i dlaczego na świecie są ludzie biedni, ale również może wzbudzić refleksję w samych rodzicach nad stereotypami, jakim często jesteśmy poddawani.

Hanna Gill-Piątek, Henryka Krzywonos, Bieda. Przewodnik dla dzieci, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2010.