Ilu ludzi potrzeba do wzbudzenia meksykańskiej fali? Czy cytryna wzbudza sympatię, a cebula może być głupia, grzyb natomiast ma aspiracje na karierowicza? Czy istnieją mechanizmy, które rządzą szybkimi randkami i ogłoszeniami towarzyskimi? Czy poczucie humoru może mówić o procesach zachodzących w najgłębszych zakamarkach naszego umysłu? Jak to zbadać, zmierzyć, czy poważni naukowcy zajmują się takimi przyziemnymi rzeczami? Otóż tak, zajmują się, a dziedzina, która wykorzystuje metody naukowe do zgłębiania osobliwych aspektów ludzkiego życia została nazwana dziwnologią.
Richard Wieseman już od ponad dwudziestu lat zajmuje się badaniem obszarów wcześniej omijanych przez główny nurt nauki. Jest specjalistą od psychologii oszustwa oraz praktykującym iluzjonistą. „Dziwnologia” to książka, w której naukowiec zgromadził i opisał swoje przygody i eksperymenty oraz umieścił analizę swych oryginalnych badań. Jego celem było spopularyzowanie tej, jakże niecodziennej gałęzi nauki. Czy mu się to udało- nie wiem, ale na pewno wydając książkę opisującą eksperymenty dziwnologiczne, poszerzył rynek księgarski o pozycję, która może stanowić również swoistą charakterystykę ludzkiej natury.
Wieseman w „Dziwnologii” opisuje dość nietypowe eksperymenty przeprowadzane przez różnych naukowców, które stały się inspiracją dla niego samego. Czytamy zatem o badaniach Hansa Eysencka i Geoffreya Deana, którzy za pomocą naukowej metodologii próbowali wykazać czy układ ciał niebieskich ma wpływ na naszą osobowość i skąd w ludziach bierze się wiara w horoskopy? Wieseman opisuje mało popularne dziedziny nauki takie jak chronopsychologia, która zajmuje się badaniem zależności między czasem, a ludzkim umysłem. Zastanawia się nad tym, czy data naszych urodzin ma wpływ na nasze myśli i zachowania? Czy istnieje coś takiego jak astrologia finansowa? Iluzjonista-naukowiec postanowił to zbadać i w 2001 roku przeprowadził eksperyment, który miał na celu sprawdzenie czy data utworzenia danego przedsiębiorstwa ma wpływ na jego przyszłość finansową? Badanie wydawać by się mogło absurdalne, tak jak wiele ukazanych w książce dziwnologicznych projektów , ale to tylko pozory. Wyniki i wnioski, które prezentuje Wieseman wcale nie są takie oczywiste. Pytanie tylko – po co to wszystko? Bo czym tak naprawdę zajmuje się dziwnologia? To przecież operacje badawcze prowadzone na naszej codzienności i wszystkich aspektach życia, które wiążą się z naszym charakterem, mentalnością. Ciekawie przedstawiają się tu eksperymenty z dziedziny psychologii sugestii, choć jednostka ludzka nie wypada w nich za różowo. Prosty przykład: autor „Dziwnoligii” postanowił sprawdzić, jak na ludzi działa siła autorytetu. W tym celu zakupił mosiężne kółko do karnisza i chromowany włącznik do lampy. Pierwszej grupie ludzi wręczał owe przedmioty z prośbą, by określili czy czują coś dziwnego. Oczywiście, nikt nic nie czuł, bo co miał czuć, dotykając zwykłych przedmiotów? Drugiej grupie Wieseman powiedział, że jest psychologiem, który stworzył dwa przedmioty, wywołujące nietypowe doznania i teraz chce sprawdzić efekty swej pracy w praktyce. Ludzie z drugiej grupy brali, więc to kółko i włącznik i opisywali swoje najprzeróżniejsze niecodzienne doznania. To się nazywa siła sugestii. Wieseman w ten sposób obnaża nasze ludzkie przywary. Okazuje się bowiem, że człowiek woli oszukać siebie niż podważyć jakiś autorytet.
Książka Wiesemana to pozycja ciekawa, zawierająca mnóstwo historycznych anegdotek ze świata nauki, a jej niezaprzeczalnym atutem jest to, że pisana jest lekkim i dowcipnym językiem, który nie ma nic wspólnego z typowym naukowym i trudno przyswajalnym slangiem. Lektura dla tych, którzy w codzienności szukają niecodziennych doznań.
Richard Wieseman, Dziwnologia, W.A.B., Warszawa 2010.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
To miejsce na wyrażenie Twojej opinii. Ja się podpisałam pod swoim tekstem, więc Ty też nie bądź anonimowy. Anonimowe komentarze będą usuwane.