Tadeusz Konwicki W pospiechu rozmawia z Przemysławem Kanieckim

 

Autor: Tadeusz Konwicki

Tytuł: W pośpiechu rozmawia z Przemysławem Kanieckim

Wydawnictwo: Czarne

Rok wydania: 2011

„Panie Przemku, ale w ogóle, jeśli będziemy kontynuować te rozmowy, musi być Pan na to przygotowany, że będą zmienne, uzależnione od nastroju biednego pana Konwickiego. To wynika z tego, że jak pan wie, ja jestem w pośpiechu.

W pośpiechu duchowym, fizycznym trochę mniej".

Przemysław Kaniecki sporo czasu poświęcił na zgłębianie życia i twórczości Tadeusza Konwickiego, czego efektem była napisana przez niego praca doktorska o pisarstwie autora „Małej apokalipsy".  Można zatem uznać, że jest on specjalistą od Konwickiego, młodym ,ale za to lubianym przez autora:

 „ Doznałem Panie Przemku kochany olśnienia, czyli iluminacji, a przy okazji dokonałem ważnego odkrycia naukowego. O co chodzi. Nagle uświadomiłem sobie, że ja z panem rozmawiam jak z rówieśnikiem, do tego jeszcze gorzej, bo

z Kolonii Wileńskiej". Po takim wyznaniu zyskujemy pewność, że wywiad- rzeka, którym niewątpliwie jest książka „W pośpiechu" jest rozmową szczerą, niemalże intymną, autor „Sennika współczesnego" otwiera się przed młodym doktorantem, choć ciągle podkreśla z kokieteryjną skromnością, że jest wstydliwy i tylko niepotrzebnie pan Przemek marnuje na niego czas.

„W pośpiechu" to swoiste opus magnum, to skarbnica przemyśleń na tematy nie tylko artystyczne, choć te pojawiają się dość często. Tadeusz Konwicki dzieli się z Kanieckim swoimi poglądami, jego wypowiedzi są niekiedy brutalne, często dowcipne, momentami refleksyjne. Panowie rozmawiają o starości, o biologii, o nieprzystawalności doświadczeń międzypokoleniowych,  o ogromie wszechświata, o tym, że gołębie to spryciarze, którzy żerują na Biblii oraz o innych powodach, dla których te ptaki nie budzą sympatii w autorze „Kroniki wypadków miłosnych". Pytania zadawane z wyczuciem przez Kanieckiego są zdeterminowane nastrojem i kondycją Konwickiego. Często sam  pisarz przejmuje inicjatywę, podpuszcza swego młodego rozmówcę, rozgaduje się, z lubością opowiada o swoim stosunku do mediów, do śmierci. Kaniecki z kolei świetnie potrafi wyczuć swojego bohatera, dzięki czemu udaje mu się poruszyć kilka tematów tabu -  dotyka wspomnień związanych z partyzantką, podpytuje o bliskich.

Z tych rozmów wyłania się portret człowieka, który potrafi spojrzeć na siebie z dystansem, choć widać, że lubi kokietować. Autor zaprasza Pana Przemeczka na herbatkę i ciasteczka (czekoladowe herbatniki- takie jakie lubi pan Przemuś), a czasami nawet na coś mocniejszego.  Pali przy tym ogromne ilości papierosów i co chwilę wypomina swemu młodemu przyjacielowi, że zadaje mu nudne pytania.  Dla mnie ta książka jest również zapisem pięknej przyjaźni, jaka narodziła się między rozmówcami. Dzieli ich ponad pięćdziesiąt lat, a rozumieją się doskonale.  Nie ma między nimi relacji uczeń-mistrz. Konwicki często podkreśla, że nie jest specjalistą od swojej twórczości, często nie pamięta wielu rzeczy, często ze zdziwieniem otwiera oczy, gdy Kaniecki interpretuje jego dzieła.

Wywiad ten Kaniecki poprzeplatał swoistymi interludiami w postaci fragmentów scenariuszy, różnych artykułów i form prozatorskich pisanych przez Konwickiego na przestrzeni lat. Jest to uzupełnienie, które daje namiastkę twórczości Konwickiego dla tych, którzy nie znają tego autora, choć szczerze wątpię w to ,że tacy ludzie się gdzieś uchowali.

Za egzemplarz recenzyjny dziękuję Wydawnictwu Czarne.