Sonia Raduńska "Kartki z białego zeszytu"

                                                                     

„Kartki z białego zeszytu” to kontynuacja wydanej w 1997 roku powieści „Białe zeszyty”. Na tę niewielkich rozmiarów książeczkę złożyły się m.in. felietony publikowane przez Sonię Raduńską w „Zwierciadle” w latach 2000- 2005. Dla kolekcjonerów różnego rodzaju cytatów i mądrości życiowych lektura „Kartek z białego zeszytu” będzie prawdziwą ucztą.

Bohaterką tego intymnego dziennika jest Sonia, kobieta już dojrzała, z dużym bagażem doświadczeń życiowych. Czytelnik poznaje ją w momencie, gdy jej życie wchodzi w nowy etap. Sonia odchowała dzieci, które opuściły dom, by samodzielnie stawiać kroki w dorosłym życiu. Kobieta zostaje sama, jej mąż nie żyje od siedmiu lat. Bohaterka jednak wcale nie jest samotna. Jej praca, jako psycholożki, sprawia, że Sonę cały czas otaczają ludzie. I to chyba właśnie życie zawodowe ukształtowało w sporej mierze jej charakter.

Sonia jest osobą niesamowicie ciepłą i optymistycznie nastawioną do świata i ludzi. Zachowała w sobie dar dziwienia się i dziecięcej ciekawości. Z lubością podgląda swe zwierzęta (stary pies i kociak), zachwyca się wschodami i zachodami słońca, codziennie stara się medytować i ćwiczy jogę, co pozwala jej na zachowanie wewnętrznej stabilności i pogody ducha. Jej życie, jak sama deklaruje, jest zupełnie zwyczajne, ale nie bylejakie. Teraz wszakże zwolniło się tempo, ale bohaterka potrafi odnaleźć w tym same blaski. Sonia przypomina postać graną przez Katarzynę Braunek w „Tulipanach”. W filmie bohaterka również się starzeje, ale z tego powodu nie usuwa się w cień, by zostawić młodym więcej przestrzeni. Obie kobiety nadal rozwijają się duchowo, spotykają się z przyjaciółmi i czerpią z życia pełnymi garściami. I film i książka są afirmacją starości, a może raczej dojrzałej egzystencji.

Wprawdzie „Kartki z białego zeszytu” to dziennik intymny, ale książka ma również cechy swoistego życiowego poradnika. Dużo tam przemyśleń i wskazówek dla tych, którzy się trochę na tym ziemskim padole pogubili. Mistrzami duchowymi Soni są m. in. Ryszard Kapuściński, Dalajlama, Merton, poeci japońscy, Almodovar i Frida. Bohaterka cały czas dba o swój rozwój intelektualny, dużo czyta, chodzi do kina, do teatru, a wszystkie refleksje spisuje później na kartach białego zeszytu.

Te zapiski kojarzą mi się z felietonami Joanny Szczepkowskiej pisanymi do „Wysokich Obcasów”. Podobieństwo przejawia się w sposobie, w jaki obie autorki, wykazując się szczególną uwagą, przypatrują się otaczającej nas rzeczywistości. Z notatek spisanych przez Sonię w pamiętniku spływa na czytelnika fala dobroci, tolerancji i niezwykłej wrażliwości. I nic dziwnego książka, bowiem wpisuje się w nurt tzw. „literatury kobiecej”, o czym świadczy również seria, w której ta pozycja została wydana (seria „z miotłą” ma promować dobrą literaturę kobiecą, pisaną przez kobiety, ale nie tylko dla kobiet).

W świat bohaterki jest wejść bardzo łatwo, ale równie łatwo można z niego wyjść. Książka jest w zasadzie napisana z lekkością, ale polotu jej czasami brakuje. Autorka wprawdzie świetnie panuje nad stylistyczną jednością zapisków, ale metafory i porównania, których z lubością używa są niekiedy nazbyt landrynkowe, takie słodziutkie i różowiutkie, po kilku takich chwytach czytelnik może odczuwać lekkie mdłości. I szczerze mówiąc mam problem z oceną tej pozycji, bo z jednej strony „Kartki z białego zeszytu” czyta się jednym tchem, a emocje po przeczytaniu są jak najbardziej pozytywne, z drugiej jednak strony, czułostkowy charakter niektórych wpisów może czasami drażnić.

Sonia Raduńska, Kartki z białego zeszytu, W.A.B., Warszawa 2008.