Spotkanie z Magdaleną Tulli

A we Wrocławiu od wtorku międzynarodowe święto opowiadaczy. Niestety, w tym roku zbyt wiele zdarzeń pokrywało się ze sobą i nie uczestniczyłam we wszystkich spotkaniach i czytaniach. Ale nie mogłam sobie odpuścić popołudnia z Magdaleną Tulli. Pisarka to dla mnie ważna. Nie pojawia się zbyt często w mediach, nie jest związana z żadnym periodykiem, gazetą, stowarzyszeniem, czy też grupą literacką. Spotkania z Magdaleną Tulli nie są organizowane zbyt często, choć byłam zdziwiona, gdy wczoraj autorka wyznała, że bardzo ceni sobie żywy kontakt z czytelnikami. Wtedy można patrzeć sobie w oczy.

Na spotkaniu poruszono mnóstwo tematów i gdyby tylko czas nas nie gonił, zapewne siedzielibyśmy w Tajnych Kompletach i rozmawiali do białego rana.

Zaczęło się od pisana- czymże jest ten dziwny fach, ten dziwny dar? Pisarka opowiadała, że w jej przypadku wszystko robi się samo. „Pisanie to układanie ładnych zdań (...) Zdania bardzo o siebie dbają"  skąd się biorą? Umysł człowieka jest tak skonstruowany, że myśli czasownikami. Każde zdarzenie, które nas spotyka to zalążek fabuły.

No tak, pomyślałam sobie, z tym się mogę zgodzić, ale nie każdy przecież może pisać. Tulli dopowiedziała, że rolą pisarza jest ułożenie zdań w odpowiedniej konstrukcji. Zdana same w sobie są piękne, powinny być, ale w kontekście mogą potrzebować oszlifowania, zmiany. Na tym polega tworzenie literatury.

Rozmawialiśmy również o sile literatury i obowiązkach pisarza. No bo pomyślcie sobie sami - każdy z nas tworzy zalążki historii, tak się porozumiewamy. Literatura tez jest sposobem komunikacji, ale pisarz potrafi  (albo i nie) tekstem manipulować. Jaka więc ciąży na nim odpowiedzialność za przekazanie czytelnikowi pewnej historii, czy powinien mieć jakieś zasady? Dla Tulli takimi aksjomatami są prawda i uczciwość. Należy się jednak wystrzegać pewności. Ludzie czują się bezpiecznie w tłumie, a gdy człowiek zostaje sam zaczyna mieć wątpliwości. Te wątpliwości to jedna z cech pisarza.

Marcin Hamkało, który prowadził spotkanie zapytał jeszcze o kondycję książki we współczesności. „Książki zdychają. Ludzie mają teraz więcej możliwości, więcej propozycji i jeżeli będą mieli do wyboru piwo, film, czy książkę, to wybiorą albo piwo, albo film".  Być może tak jest, ale zdenerwowałam się trochę, bo dyskusja o śmierci książki i tragicznym poziomie czytelnictwa od lat się toczy i od lat książki mają się dobrze. Ludzie czytają, przecież to widać po tłumach, które przychodzą na spotkania autorskie, na festiwale. Może nie kupują tyle książek, bo ich na to nie stać i rzeczywiście wola sobie pójść do kina. ale przecież w bibliotekach czytelnicy ustawiają się w kolejkach do niektórych tytułów. Poza tym ostatnimi czasy wzrosła liczba blogów, na których pisze się o książkach, jest mnóstwo portali, na których się o książkach dyskutuje. Więc o czym my mówimy?

Jeszcze jedna kwestia mnie zainteresowała. Książka Magdaleny Tulli „Włoskie szpilki" to rzecz nieco nietypowa dla pisarki. Jedni mówią, że to jest powieść, inni, że opowiadanie. Sama autorka mówi, że książka jest i jednym i drugim. Powstaje zatem pytanie- czy gatunek jest istotny? Czy jeżeli „Włoskie szpilki" są zbiorem opowiadań, to wtedy inaczej się je będzie odbierać niż wtedy, gdy byłyby czytane jako powieść?

A na koniec jedno piękne wyznanie. „Lubię książki, bo się można nimi zajmować w ciszy".

Dziś rozdanie Literackiej Nagrody Nike. Wiemy już, że Nagrodę Czytelników otrzymał Andrzej Franaszek. Trzymam kciuki za Tulli. 

Dopisek:

No to już po werdykcie. Jestem tak zdenerwowana, że zaraz chyba klawiaturę rozwalę. No żeby Bieńczyk dostał Nike? No ja was proszę. To była najsłabsza książka wśród finalistów! To jakieś nieporozumienie...