Joanna Fabicka "Second Hand"

 

Autorka: Joanna Fabicka

Tytuł: Second Hand

Wydawnictwo: W.A.B.

Seria: z miotłą

Rok wydania: 2013

Najnowsza powieść Joanny Fabickiej to przede wszystkich historia trzech pokoleń kobiet przegranych. Cecylia, Edzia, Mania- siostry, które prowadzą pensjonat Second Hand, odwiedzany przez oryginalnych gości. Femi, trzynastolatka reprezentująca najmłodsze pokolenie jest już z góry skazana na niepowodzenie w życiu: „Wszystkie kobiety z jej rodziny od pokoleń tkwiły w dusznym, wiecznie wtórnym obiegu. To było życie zawsze drugiej świeżości, drugiego sortu, które jak przymusowe niechciane dziedzictwo przechodziło z matki na córkę, z babki na wnuczkę, z siostry na siostrę."  Już sam wygląd tych kobiet stygmatyzował je. Edzia- karlica zafascynowana męskimi zajęciami, była świetnym mechanikiem, potrafiła zmajstrować motorower z niepotrzebnych części. Cecylia o pięknym głosie, marząca o estradowej karierze, nie miała szczęścia do facetów, roztyła się i z utęsknieniem spoglądała na czerwoną kieckę, w którą może kiedyś uda jej się wcisnąć. Mania, cicha i drobna, zawsze w cieniu, aż sama prosi się o złe traktowanie, jednak pod tą niewinną i zlęknioną maską ukrywa się przebiegła zdrajczyni siostrzanych uczuć.

Podlewo. Miejscowość-widmo, wiocha zabita dechami. To tutaj mieści się Secon Hand. To tutaj mieszkają karykatury ludzi- ksiądz Jeremi wiecznie poszukujący sposobów na rozkręcenie życia duchowego w tej nadgryzionej zębem grzechu parafii, a sam mający ciągoty seksualne i innowiercze skłonności; Bodzio, nieszczęśliwy kochanek, cierpiący Werter, dekadent spoglądający tęsknym spojrzeniem w stronę Marleny; Niuniek, emerytowany instruktor pływania, pedofil.

Świat przedstawiony przez Fabicką jest zmurszały, obskurny, nadgnity wszystkimi nieszczęściami, jakie tylko mogą przyjść do głowy. W Podlewie nawet wiosny nie widać, bo zasłaniają ją odpadające tynki i szare mury. Jak żyć w takim świecie? Może lepiej się wyrwać, jak to zrobiła Mania? Ale przed losem nie ma ucieczki, bo nawet w słonecznej Hiszpanii Maria zostaje dotknięta klątwą rodzinną, przed którą nie ma ucieczki, bo „W tym przeklętym życiu zawsze już będą skazane na przygnębiający, samoodradzający się rytuał. Będzie przechodził z pokolenia na pokolenie (...)-wciąż dalej i dalej w niekończącym się maratonie Przegranych".

„Second Hand" ma zawiłą fabułę, lekko porwaną, liczne retrospekcje mogą niekiedy wybijać z rytmu i wprowadzać czytelnika w stan niepewności. Pisarka zapętla wydarzenia, kluczy, by na chwilę tylko dać sygnał, który naprowadzi czytelnika na właściwą ścieżkę. Dużo w tej powieści symboliki, niedopowiedzeń, enigmatyczne zakończenie zaś pozostawia w stanie niedosytu i nabija głowę tysiącem pytań. Wiele w tej książce tajemnic rodzinnych, odrzucenia i ciągłej walki z nietolerancją. Są tu prostytuujący się transwestyci, Leśny Dziad, który zna sekret rodziny Femi- magia miesza się tu z brutalną rzeczywistością.

„Second Hand" to książka nierówna, wymagająca od czytelnika natężonej uwagi. To powieść niewygodna, choć napisana mięsistymi zdaniami nasyconymi językowymi smaczkami.