Teksty umieszczane na tym blogu, są mojego autorstwa. Kopiowanie i wykorzystywanie ich w innych miejscach, tylko za zgodą autorki

poniedziałek, 21 maja 2012

Stacy Schiff "Kleopatra. Biografia"


 

 Autorka: Stacy Schiff
Tytuł: Kleopatra. Biografia.
Przekład: Hanna Jankowska
Wydawnictwo: W.A.B.
Seria: Fortuna i fatum
Rok wydania: 2012





O Kleopatrze powstało już tyle legend, mitów, opowieści, historii, że w tym całym morzu domniemań i dywagacji trudno odróżnić fakty. Luki w przekazach oraz to, co wokół źródeł historycznych skonstruowano stanowią dla każdego biografa niemałe wyzwanie. Stacy Schiff- amerykańska dziennikarka, laureatka nagrody Pultizera postanowiła wsiąść w wehikuł czasu, cofnęła się do III w. p.n.e., by tam przycupnąć gdzieś na egipskim dworze i obserwować poczynania największych osobistości tamtych czasów. Skutkiem tej wyimaginowanej podróży jest portret Kleopatry z krwi i kości, kobiety, która przez dwadzieścia dwa lata sprawowała władzę w kraju nad Nilem.

Urodziła się w 69 r. p.n.e. Jej ród wywodził się od macedońskiego generała, świetnego stratega- Aleksandra Wielkiego, który jako Ptolemeusz I Soter podbił Egipt. Mając 18 lat wstąpiła na egipski tron, a w wieku 21 lat wyskoczyła z worka przed Juliuszem Cezarem i od tej pory zaczęła się prawdziwa love story pełna politycznych knowań, spisków, mordów, ale też i romantycznych podróży, wielkich uczt i fascynacji odmiennymi kulturami. To czego nie udało się osiągnąć Auleteusowi- ojcu Kleopatry, ona osiągnęła w ciągu kilku dni.

Rzymianie uważali ją za niebezpieczną czarownicę pozbawioną wszelkich morali. Nic dziwnego- Rzym był w owych czasach typowo patriarchalnym państwem, w którym kobieta nie miała prawa do niczego. A tu nagle pojawia się niewiasta, która zawróciła w głowie dwóm największym mężom stanu (Cezar i Marek Antoniusz, z Oktawianem Augustem już jej tak łatwo nie poszło). Mało tego- Kleopatra była świetnie wykształcona, znała dziewięć języków, niejednego retora przewyższała elokwencją, uszczypliwym, acz inteligentnym dowcipem, znała się nie tylko na sztuce, ale również świetnie radziła sobie z gospodarką i finansami. Za jej panowania Aleksandria była jednym z najlepiej rozwiniętych ośrodków kulturalnych w hellenistycznym świecie. Przepych, bogactwo, wiecznie trwające dionizje- to także drażniło ascetyczny i surowy Zachód. Do tego jeszcze należy dodać, że Kleopatra oprócz ogromnego bogactwa posiadała imponującą flotę i armię, którą władała nie gorzej niż niejeden cesarski generał.
Nie wzbudzała zaufania. Gdyby jeszcze jej uroda powalała na kolana...A tymczasem jej fizjonomia była przeciętna- haczykowaty nos, ciemne, głęboko osadzone oczy, pełne usta- nic specjalnego, to Rzymianki były już dużo bardziej urodziwe. Nie ulega jednak wątpliwości, że pociągała mężczyzn intelektualnie, zjednywała ich sobie swoją wewnętrzną siłą, stanowczością, a dzięki swym aktorskim umiejętnościom wspięła się na szczyty. Choć do końca nie jest pewne, czy owinięcie sobie wokół palca dwóch władców rzymskich zawdzięcza swoim zdolnościom manipulacji i umiejętnościom wykorzystywania kobiecych uroków. Nie ma co ukrywać, że zarówno Cezar jak i Marek Antoniusz równie pożądliwie zaglądali do sypialni Kleopatry, co do jej skarbca. Wsparcie finansowe Egiptu było podstawowym czynnikiem, który mógł uczynić Rzym niepokonanym mocarstwem.

Była przebiegła, ale i okrutna. Do władzy dążyła po trupach. Wykończyła pięcioro swojego rodzeństwa. Uwielbiana przez swoich poddanych i znienawidzona przez wrogów, a tych miała wielu. Jednym z nich był Cyceron, który nie przebierał w słowach i przy każdej okazji próbował wytykać Cezarowi, że uległ kobiecie nierządnej i fałszywej. Ale tak to już jest, bo przecież kobieta nie może bardziej błyszczeć na scenie politycznej ( i jakiejkolwiek innej scenie, gdy ta jest uznana za domenę męską), bez podejrzenia o spiski, czary i bóg jeden wie jeszcze o co .

Nie jestem szczególnie zainteresowana historią, ale biografia napisana przez Stacy Schiff wciągnęła mnie już od pierwszej strony. Duża w tym zasługa samej dziennikarki, która w barwny i niezwykle sugestywny sposób portretuje nie tylko swoją bohaterkę, ale przytacza również ciekawostki z życia ówczesnych elit. Dzięki Stacy Schiff poznajemy system polityczny Egiptu, co ułatwia zrozumienie wielu posunięć Kleopatry. Amerykańska dziennikarka zabiera nas ze sobą na uczty, śledzimy z nią również wojenne perypetie, uczestniczymy w aleksandryjskich bitwach i w donacjach, przyglądamy się ówczesnej modzie oraz dowiadujemy się kilku ciekawostek z dziedziny medycyny i antykoncepcji. Poza tym, dzięki szczegółowemu obrazowaniu, sensualnym opisom oraz zdjęciom umieszczonym w książce, możemy przejść się ulicami starożytnej Aleksandrii.

„Kleopatra. Biografia” to nie tylko opowieść o losach królowej Egiptu, która już od ponad dwóch tysięcy lat inspiruje wielu artystów, malarzy, reżyserów, muzyków, powieściopisarzy, poetów, projektantów mody, stylistów i projektantów biżuterii. To również historia dwóch Państw, dwóch cywilizacji- zderzenie Wschodu i Zachodu, patriarchatu z matriarchatem. To opowieść o miłości i polityce. Nie jest to zwykła biografia, tylko niezwykła historia starożytnego świata spisana stylem dowcipnym i ironicznym, z dystansem i jednocześnie z wnikliwością. Bardzo gorąco polecam.

6 komentarzy:

  1. Czyli kolejna książka do kupienia... Uwielbiam książki historyczne, uwielbiam biografie postaci historycznych, uwielbiam czasy starożytne... Tjaaa... Stanowczo powinnam mieć zakaz czytania Twoich recenzji :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Drago ,ale nie będziesz żałowała tego zakupu. Dla mnie to rewelacja, czyta się jak powieść, nawet nie wiem kiedy ją łyknęłam :)

      Usuń
  2. Urodziny mam niedługo, może się do Hipka uśmiechnę...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Uśmiechaj, uśmiechaj, a jak nie będzie chciał Kleopatry w domu to ogniem postrasz ;)

      Usuń
  3. Nie znam tej serii, może być rzeczywiście ciekawe, choć i ja za historią nie przepadam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ło matko, Agnesto, to koniecznie musisz tę serię poznać. To według mego skromnego zdania najlepsza seria biograficzna w Polsce. Świetna jest wydana w tej serii biografia A.A. Milnea, Korczaka, Camusa- jeszcze się na tej serii nie zawiodłam.Polecam gorąco

      Usuń

To miejsce na wyrażenie Twojej opinii. Ja się podpisałam pod swoim tekstem, więc Ty też nie bądź anonimowy. Anonimowe komentarze będą usuwane.